Kennisinvestering nodig voor risicobeoordeling nanodeeltjes

Wednesday 13 February 2008

Niet alleen het bedrijfsleven, maar ook de overheid investeert veel in de ontwikkeling van nanotechnologie. Er komen steeds meer consumentenproducten op de markt die gebruik maken van nanodeeltjes. Kunststoffen worden bijvoorbeeld sterker en textiel wordt beter water- en vuilafstotend. Daarnaast ziet de voedingsmiddelenindustrie steeds meer toepassingsmogelijkheden.

Naar schatting zijn inmiddels ruim 140 producten in Nederland verkrijgbaar waarin nanodeeltjes voorkomen. Nu nanotechnologie steeds meer wordt toegepast, groeit het belang om mogelijke gezondheidsrisico’s op een wetenschappelijk verantwoorde manier te beoordelen. Het bedrijfsleven is zelf de eerstverantwoordelijke voor het op de markt brengen van veilige producten. Maar ook voor goed toezicht door de overheid is kennis over mogelijke risico’s nodig. Het bureau Risicobeoordeling van de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) vindt daarom dat de kennis die nodig is voor risicobeoordelingen een impuls moet krijgen. Dit staat in een advies aan de ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).

Nanotechnologie werkt met deeltjes in de orde van grootte tot 100 nanometer. Een nanometer is één miljardste meter. Dit is de schaal van atomen en moleculen. Met nanotechnologie kunnen nanomaterialen worden gemaakt die andere eigenschappen kunnen hebben dan hetzelfde materiaal op grotere schaal.

De samenvatting van het advies luidt:
Toepassingen van nanotechnologie in voedings- en verpakkingsmiddelen lijken een grote vlucht te gaan nemen. Voordat nanodeeltjes op grote schaal worden toegepast is het belangrijk om inzicht te krijgen in mogelijke nadelige gezondheidseffecten van deze toepassingen. Kennis ontbreekt over wat de gevolgen zijn van nano-afmetingen voor de toxicokinetiek en toxicodynamiek van stoffen. Met name voor de bewust geproduceerde deeltjes die niet oplosbaar of afbreekbaar zijn, is er reden tot bezorgdheid. Om de veiligheid van nanodeeltjes te kunnen beoordelen, moet kennis worden gegenereerd over fysisch-chemische eigenschappen, zoals deeltjesgrootte, vorm, oppervlakte-eigenschappen en dergelijke, die van invloed kunnen zijn op de toxiciteit. Bovendien moeten hiertoe, en voor wetgeving, standaard dosismeeteenheden worden gedefinieerd.

Bureau Risicobeoordeling adviseert:

1.		onderzoek te stimuleren naar de veiligheid van voedsel dat nanodeeltjes bevat, waar mogelijk in internationale afstemming. Dit onderzoek vraagt om een investering in: a. meetmethoden en meetapparatuur; b. onderzoek naar kennislacunes: blootstelling, opname, verdeling en effecten van nanodeeltjes;
2.		voedingsmiddelen of voedselingrediënten die (bewust geproduceerde) nanodeeltjes bevatten als 'nieuw' te beschouwen zodat de Verordening inzake nieuwe voedingsmiddelen en nieuwe voedselingrediënten (EC/258/97) van toepassing is;
3.		de veiligheid van additieven en aroma's die nanodeeltjes bevatten te beoordelen ook als het gaat om nanoformuleringen van eerder toegelaten producten.

link to website