download article

Binnenlandse visgroothandel

Beschrijving van de sector

Hier worden de bedrijven bedoeld die zijn gespecialiseerd in de binnenlandse distributie van verse vis. De hier bedoelde visgroothandel onderscheidt zich van bijvoorbeeld de rond- en platvisindustrie doordat ze een distributienetwerk onderhouden naar de finale distributiepunten van verse vis in Nederland. Er zijn bedrijven die zich toeleggen op levering aan respectievelijk visdetailhandel, grootwinkelbedrijven en het grootverbruik. Verschillende bedrijven leveren aan alle drie afnemerscategorieën.

Structuur

De sector bestaat uit ongeveer 35 meest kleine tot middelgrote bedrijven met een gezamenlijke omzet van bijna 370 miljoen euro. De vier grootste vestigingen hebben een gezamenlijk marktaandeel van ongeveer 55%. Sinds 2000 is de concentratiegraad ongeveer gelijk gebleven.

Tabel 1 Aantal ondernemingen en bedrijfsomzet (in %) naar bedrijfsgrootte

Ondernemingsklasse in miljoen euro	Ondernemingen (N=35)	Omzet (370 miljoen euro)
- 1	23	1
1 - 5	37	10
5 - 25	34	45
25 - 50	3	9
50 -	3	35
Totaal	100	100

De sector bestaat overwegend uit zelfstandige bedrijven. De levering van vis aan de horeca wordt steeds meer geïntegreerd in ondernemingen die een full-range horeca assortiment leveren.

Activiteiten

De meeste bedrijven combineren groothandelsactiviteiten met verwerking. Circa 90% van de bedrijven distribueert ook producten van andere bedrijven zoals gerookte vis en garnalen en mosselen om een volledig detailhandelsassortiment aan te kunnen bieden. Bijna de helft van deze bedrijven levert ook aan buitenlandse detailhandel en grootverbruik.

Tabel 2 Percentage bedrijven met verwerkings- en/of groothandelsactiviteiten

	Percentage van totaal aantal bedrijven
Percentage bedrijven:
- met verwerkingsactiviteiten in eigen bedrijf	100
- met verwerkingsactiviteiten in gelieerde bedrijven Nederland	15
- met verwerkingsactiviteiten in gelieerde bedrijven buitenland	25
- verkoop van elders geproduceerde eindproducten	75
- met exportactiviteiten	50
- met leveringen aan binnenlandse afnemers	100
- met leveringen aan binnenlandse visdetailhandel	60
- met leveringen aan binnenlandse grootwinkelbedrijven	20
- met leveringen aan binnenlandse grootverbruikbedrijven	70
- met leveringen aan andere binnenlandse groothandelaren (interne leveringen	50

Visverwerking is een belangrijk onderdeel van de bedrijfsactiviteiten. De verkochte producten worden voor 60% zelf verwerkt.

Tabel 3 Organisatie van de verwerkingsactiviteiten

Plaats van verwerking	Omzet (in %)
Verwerking in eigen bedrijf	60
Verwerking door gelieerde bedrijven	10
Verkoop van elders verwerkte producten	30

Werkgelegenheid en toegevoegde waarde

In de binnenlandse groothandel voor verse vis werken ruim 1.200 personen. De mensen werken voor ruim de helft in kleinere tot middelgrote bedrijven met een omzet vanaf 1 tot 25 miljoen euro.

Tabel 4 Werkgelegenheid naar bedrijfsomvang

Ondernemingsklasse in miljoen euro	Aantal vaste krachten	Gemiddeld aantal tijdelijke krachten	Totaal arbeidskrachten	Totaal
- 1	30	0	30	5
1 - 5	90	45	135	10
5 - 25	455	60	515	40
25 - 50	480	60	540	45
Totaal	1.055	165	1.220	100

In vergelijking met de rest van de Nederlandse visindustrie maakt de binnenlandse groothandel relatief weinig gebruik van tijdelijke krachten. De toegevoegde waarde van de binnenlandse groothandel ligt rond 80 miljoen euro. Dit is 21% van de omzet.

Markt

Hoewel deze bedrijven primair gericht zijn op voorziening van de binnenlandse markt, is naar groothandelswaarde gerekend, 12% van de geleverde producten bestemd voor export.

Tabel 5 Bestemming van de producten van de visverwerkende industrie en visgroothandel

Bestemming	Omzet miljoen euro	Omzet in (%)
Export	60	12
Binnenlandse afzet	270	73
Interne leveringen	40	10
Totaal	370	100

De totale binnenlandse groothandelsomzet aan verse producten is geraamd op ongeveer 400 miljoen euro, ongeveer gelijk verdeeld tussen detailhandel en grootverbruik. Rond 30% van de binnenlandse marktvoorziening wordt niet geleverd door de binnenlandse visgroothandel maar door andere bedrijven. Hierbij kan worden gedacht aan leveranciers van gezouten haring, gerookte vis, garnalen en mosselen. Toelevering van verpakte (koel)verse producten aan supermarkten gebeurt deels door de rond- en platvisindustrie en door buitenlandse leveranciers.
Er zijn geen statistieken die een volledig beeld geven van de ontwikkeling van de binnenlandse markt. Wel blijkt uit GfK-cijfers dat de detailhandelsomzet sinds 2000 met 38% is gestegen en het volume met 26%. De omzetgroei bij de detailhandel kwam een aantal jaren vrijwel vooral tot stand bij grootwinkelbedrijven waar het marktaandeel van de binnenlandse visgroothandelaren relatief laag is. De binnenlandse visgroothandel profiteert inmiddels ook van de groeiende visconsumptie, mede door de aantrekkende omzet in gespecialiseerde visdetailhandel. Op grond van de omzetontwikkeling bij groothandelaren die overwegend leveren aan de horeca mag verondersteld worden dat ook het grootverbruik is toegenomen tussen 2000 en 2005.

Perspectief

De binnenlandse groothandel ziet de toekomst wel met vertrouwen tegemoet maar heeft ook problemen met grondstofvoorziening en de hoge inkoopprijzen. De grondstofvoorziening en de inkoopprijs waren ook in 2000 al belangrijke bedreigingen. In verhouding tot andere sectoren ervaren deze bedrijven minder druk op de marge en winstgevendheid. Bij 60% van de bedrijven waren de marge, de winstgevendheid en de financiële positie gelijk of beter dan in 2000.

Tabel 6 De belangrijkste ontwikkelingen sinds vijf jaar geleden (in %)

	Beter	Gelijk	Slechter
Inkoopprijzen	-	+	++
Grondstofvoorziening	-	+	+
Personeelsaanbod	-	++	-
Marge	+	+	+
Bedrijfswinst	+	-	+
Financiële positie	+	+	+
Concurrentiepositie	+	+	+

Verklaring tekens: -: <33%, + tussen 33 en 66%, ++: meer dan 66% van de antwoorden

Andere bedreigingen voor de binnenlandse groothandel waar regelmatig op is gewezen door het LEI-panel:

• te veel concurrentie en de toenemende concentratie bij afnemers;
• wet- en regelgeving, waaronder de milieuheffing;
• files op Nederlandse wegen.

bron: LEI; informatie: lei@wur.nl

---

Geef uw reactie op dit artikel

Alle velden zijn verplicht. Uw persoonlijke informatie wordt niet op de site geplaatst. Hyfoma levert geen machines, maar verwijst alleen naar de bedrijven die de machines leveren. De meeste genoemde bedrijven leveren alleen machines voor de voedselindustrie en produceren geen voedsel.

Naam:		Email:
Functie:		Bedrijf: